1ο Νηπιαγωγείο Καμποχώρων (πρώην Δημοτικό Σχολείο Βασιλεωνοίκου)
Το 1ο Νηπιαγωγείο Καμποχώρων, που εδρεύει στο χωριό Βασιλεώνοικο του Δήμου Καμποχώρων,
στεγάζεται στο χώρο του πρώην Δημοτικού Σχολείου Βασιλεωνοίκου.
Για την ιστορία αναφέρουμε ότι το όνομα του χωριού προέρχεται ετυμολογικά από τη φράση «Βασιλέων οίκοι»,
όπως φαίνεται σε επιγραφή του Αττάλου. Σύμφωνα με την παράδοση έμενε σ’ αυτό εξόριστη βασίλισσα του Βυζαντίου
και κατά μία άλλη εκδοχή την εποχή της Γενουοκρατίας είχαν αρχοντικά στην περιφέρεια του χωριού οι Μαονείς,
που παραθέριζαν ή έμεναν μόνιμα εκεί, τους οποίους ο κόσμος ως άρχοντες ονόμαζε βασιλιάδες.
Το γεγονός μαρτυρούν ερείπια αρχοντικών πύργων της εποχής εκείνης, που σώζονται σήμερα.
Το σχολείο είναι κτισμένο στις νότιες παρυφές του χωριού κοντά στην κεντρική πλατεία. Παλιά στεγαζόταν σε διπλανό
πέτρινο διώροφο κτίσμα που είχε κτιστεί πριν το 1857, όπως φαίνεται στη 2η πράξη της Σχολικής Εφορείας Βασιλεωνοίκου
του 1937.
Επίσης η «Έκθεσις της Αστικής και Δημοτικής Παιδεύσεως της Νήσου Χίου» του σχολικού έτους 1911-1912 αναφέρει ότι
το Αρρεναγωγείον είχε Άρρενες 57, Διδασκάλους 1 και το Παρθεναγωγείον Θήλεις 41, Διδασκάλους 1.
Ο καταστροφικός σεισμός του 1881 προξένησε επικίνδυνα ρήγματα στο κτίριο και το κατέστησε ετοιμόρροπο, ώστε να
απειλείται η ζωή των φοιτώντων μαθητών. Παρουσιάστηκε λοιπόν επιτακτική ανάγκη να ανεγερθεί καινούργιο. Οι συνθήκες ήταν
ευνοϊκές, αφού ο παρακείμενος αγρός, που ήταν ιδιοκτησία του σχολείου, μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως οικόπεδο
και η Σχολική Εφορεία είχε συγκεντρώσει το ποσό των 15.000 δραχμών. Υπέβαλαν λοιπόν το αίτημα στο Υπουργείο Παιδείας,
για να βοηθήσει στην πραγματοποίηση του στόχου τους.
Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 1938, αφού συγκεντρώθηκαν και 100.000 δραχμές από τις επιτροπές της Αλεξάνδρειας
και του Λονδίνου. Μεσολάβησε η περίοδος 1942-1945, κατά την οποία δεν προχώρησε αρκετά το έργο, λόγω του πολέμου, το οποίο
συνεχίστηκε πιο εντατικά μετά την κατοχή.
Το 1949 με τον ισχυρό σεισμό, που έπληξε τη Χίο, το κτίριο του παλαιού σχολείου έγινε ακόμα πιο επικίνδυνο κι έτσι
τον ίδιο χρόνο εγκαταλείφθηκε. Το σχολείο μεταστεγάστηκε σε δύο μικρά οικήματα του χωριού ιδιοκτησίας Ι. Κοιλιάρη και
Δ. Σκουλικίδη. Το παλιό κτίριο που δε χρησιμοποιούνταν πια μισθώθηκε για μερικά χρόνια από τη Σχολική Εφορεία σαν
αποθήκη σε ιδιώτες και το 1969 παραχωρήθηκε δωρεάν στην Κοινότητα, για να το επισκευάσει και να το αξιοποιήσει ως αίθουσα
Πολιτιστικών Εκδηλώσεων.
Το 1955 το καινούργιο σχολείο, με αρκετές ακόμα ελλείψεις, δέχθηκε τους μαθητές του χωριού και από τότε ξεκίνησε
κανονικά η λειτουργία του. Το σχολείο λειτουργούσε ως διθέσιο και κάποια χρόνια, ελάχιστα βέβαια, ως μονοθέσιο.
Το 1988 συνενώθηκε με το Δημοτικό Σχολείο Χαλκειούς και για μερικά χρόνια φιλοξένησε δύο τάξεις μαθητών.
Το 1992 το κτίριο έπαθε ζημιές, λόγω σεισμού, οι οποίες έπρεπε να επισκευαστούν, οπότε οι αναφερόμενες τάξεις ξαναγύρισαν
στο Χαλκειός.
Έμεινε για τρία χρόνια περίπου κλειστό και το σχολικό έτος 1995-1996 μεταφέρθηκε εκεί το νηπιαγωγείο, το οποίο
μέχρι τότε συστεγαζόταν με το Δημοτικό στο Χαλκειός.
Από τότε λειτουργεί ως 1ο Νηπιαγωγείο Καμποχώρων. Το σχολικό έτος 2002-2003 μετατράπηκε σε Ολοήμερο και μ’ αυτή
τη μορφή λειτουργεί μέχρι σήμερα. Το σχολικό έτος 2007-2008 μετά από πρόταση του συλλόγου των διδασκουσών,
το νηπιαγωγείο ονομάστηκε: 1ο Νηπιαγωγείο Καμποχώρων – «Γεώργιος Εκατομμάτης», προς τιμή του δασκάλου που υπηρέτησε
τα περισσότερα χρόνια της καριέρας του στο σχολείο του Βασιλεωνοίκου.
Όπως φαίνεται από το υπάρχον αρχείο οι δάσκαλοι που υπηρέτησαν στο σχολείο είναι οι παρακάτω:
; Σκέλας (διάκονος), Αναστάσιος Μαυρογιώργης, Μιχαήλ; Ρημικής, Ιωάννης Βερβεράκης, Γεώργιος Εκατομμάτης,
Μαριάνθη Λασκαρίδου, Χρυσάνθη Μαστοράκη, Ελισάβετ Καραγαντσίδου, Αλεξάνδρα Κατσάλα, Δανάη Πετάση,
Αικατερίνη Αικατερίνη, Βασιλική Καλαμιδιώτου, Θεοδώρα Κουρουνιώτου, Γεωργία Σγουρούδη, Μαρία Παπαγεωργίου,
Νικόλαος Μικέδης, Νικόλαος Σμυρναίος, Γεώργιος Πλατής, Χαράλαμπος Ράλλης, Όλγα Αρακά, Φώτιος Κεραμιδάς,
Ευγενία Δάφνου, Μαρία Βραχνή και Δ. Χατζημιχάλη.
Οι νηπιαγωγοί που έχουν υπηρετήσει μέχρι σήμερα είναι:
Κουτούπη Μαρία, Τσουκαλά Δέσποινα, Δήμου Παρασκευή, Αγαθαγγελίδου Ανατολή, Κατσάλα Κυριακή, Μιμιλίδου Ελισάβετ,
Καρατζά Ειρήνη, Κασαπίδου Παναγιώτα, Μπάμπαλη Μαρία, Μικέδη Μαρία, Κατσαπελίδου Βασιλική, Κυρίτση Μαρίνα,
Ανδρονούδη Κλεονίκη, Ξενογιάννη Δήμητρα και Τσαγγάρη Χρυσούλα.
Επίσης στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται το μαθητικό δυναμικό του σχολείου κατά το χρονικό διάστημα 1940-1980.
| Σχολικό έτος | Αριθμός μαθητών | Σχολικό έτος | Αριθμός μαθητών |
| 1940 - 1941 | 108 | 1960 - 1961 | 66 |
| 1941 - 1942 | 95 | 1961 - 1962 | 56 |
| 1942 - 1943 | 95 | 1962 - 1963 | 52 |
| 1943 - 1944 | 88 | 1963 - 1964 | 44 |
| 1944 - 1945 | 88 | 1964 - 1965 | 40 |
| 1945 - 1946 | 110 | 1965 - 1966 | 42 |
| 1946 - 1947 | 87 | 1966 - 1967 | 39 |
| 1947 - 1948 | 83 | 1967 - 1968 | 37 |
| 1948 - 1949 | 76 | 1968 - 1969 | 23 |
| 1949 - 1950 | 69 | 1969 - 1970 | 25 |
| 1950 - 1951 | 78 | 1970 - 1971 | 24 |
| 1951 - 1952 | 80 | 1971 - 1972 | 22 |
| 1952 - 1953 | 74 | 1972 - 1973 | 24 |
| 1953 - 1954 | 75 | 1973 - 1974 | 25 |
| 1954 - 1955 | 77 | 1974 - 1975 | 31 |
| 1955 - 1956 | 77 | 1975 - 1976 | 29 |
| 1956 - 1957 | 82 | 1976 - 1977 | 28 |
| 1957 - 1958 | 76 | 1977 - 1978 | 35 |
| 1958 - 1959 | 68 | 1978 - 1979 | 33 |
| 1959 - 1960 | 69 |
1979 - 1980 | 33 |
Βασιλεώνοικο, 27 Νοεμβρίου 2012
Κατσάλα Κυριακή
Νηπιαγωγός
Εκδηλώσεις του Δημοτικού Σχολείου
Θεατρικό έργο : Εσμέ η Τουρκοπούλα
Χρονιά παραγωγής ταινίας: 1974
Σκηνοθεσία: ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
Σενάριο Αρχική Πηγή: ΠΕΡΕΣΙΑΔΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ
Ηθοποιοί:
| |
ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ ΗΛΙΑΣ
ΤΟΥΛΙΑΤΟΣ ΠΑΝΟΣ
ΑΒΑΓΙΑΝΝΟΥ ΓΙΑΝΝΑ
ΔΙΑΝΕΛΛΟΣ ΛΑΥΡΕΝΤΗΣ
ΚΟΚΚΟΛΑ ΦΡΟΣΩ
ΜΠΑΛΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΧΕΙΜΩΝΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΒΑΣΔΕΚΗ ΒΕΡΑ
ΒΕΛΕΝΤΖΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΑΚΗ ΜΑΙΡΗ
ΒΕΝΙΕΡΗΣ ΜΑΝΟΣ
ΚΟΝΤΟΥ ΛΟΥΣΗ
ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
ΠΑΠΑΝΙΚΟΣ ΚΩΣΤΑΣ
|
Σύνοψη της υπόθεσης:
Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Σπυρίδωνα Περεσιάδη. Πρόκειται για την ιστορία δύο νέων,
ενός Έλληνα κλέφτη και μιας τουρκοπούλας οι οποίοι, στο πλαίσιο της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας του 19ου αιώνα,
πασχίζουν να ενωθούν κάτω απ’ τις πλέον αντίξοες συνθήκες.
Aλήθεια ποιός θα μπορούσε να φανταστεί ότι αυτό το θεατρικό έργο έχει παρουσιασθεί στο Βασιλειώνοικο το 1950
με χωριανούς ερασιτέχνες ηθοποιούς.
Kαι όμως σε διασκευή-σκηνοθεσία του αείμνηστου δάσκαλου Γεώργιου Εκατομάτη και ηθοποιούς τους:
ΣΤΑΚΙΑ ΠΟΛΥΔΩΡΟ
ΑΝΤΩΝΗ ΑΘ. ΠΑΝΕΡΗ
ΠΟΥΛΟΥΔΙΑ (ΠΟΛΥ) Γ. ΘΡΟΥΒΑΛΑ
ΑΓΓΕΡΟΥΚΑ Γ. ΔΑΝΙΗΛ
ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΜΙΧ. ΦΕΤΟΚΑΚΗ
και υποβολέα τον ΜΙΧΑΛΗ Ι. ΜΥΡΙΑΓΚΟ (γραμματικό),
αλλά και άλλους που στάθηκε αδύνατο να εντοπίσω, σε δύσκολους καιρούς και συνθήκες στην αίθουσα του παλιού
δημοτικού σχολείου (που έχει κατεδαφισθεί σήμερα), ολόκληρο το Χωριό απόλαυσε τη συγκεκριμένη παράσταση.
Αν αναλογισθεί κανείς τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δόθηκε η παράσταση, κοινωνικές–οικονομικές, αλλά και
την ανυπαρξία υποδομής, αφού ούτε ηλεκτρικό ρεύμα ούτε νερό δεν υπήρχε τότε στο Χωριό, θα αντιληφθεί
και τη δυσκολία του εγχειρήματος.
Όλα αυτά βέβαια γράφτηκαν από τη μια «να θυμούνται οι παλιοί αλλά να μαθαίνουν και οι νεότεροι» αλλά να αποδοθεί
και ο φόρος τιμής στον ΠΡΩΤΟ ΜΑΣ ΔΑΣΚΑΛΟ και σε όλους τους συγχωριανούς μας που πριν 50 τόσα χρόνια μας
έδειξαν την ομορφιά της ομαδικής δουλειάς για προσφορά στον τόπο μας.
Υ.Γ. 1. Οσοι από τους συγχωριανούς μας γνωρίζουν και τους υπόλοιπους συντελεστές της παραπάνω παράστασης,
ή αν έχουν στην κατοχή τους φωτογραφικό υλικό να επικοινωνήσουν με τους υπεύθυνους της ιστοσελίδας για να γίνει
σχετική συμπλήρωση.
Υ.Γ. 2. Για την θεατρική παράσταση στον ίδιο χώρο το 1938 με το έργο « Ο ΦΙΑΚΑΣ» του Μισιτζή σε διασκευή-σκηνοθεσία
του δάσκαλου Γ. ΕΚΑΤΟΜΑΤΗ θα γίνει ιδιαίτερη αναφορά για όλους τους συντελεστές αφού υπάρχει και το σχετικό
φωτογραφικό υλικό.
Βασιλεώνοικο, 2 Φεβρουαρίου 2014
Γιάννης Ζωφός
Μαριάνθη Λασκαρίδου
Το έτος 1932, στο διθέσιο Δημοτικό Σχολείο Βασιλεωνοίκου Χίου διορίστηκε η καινούρια δασκάλα Μαριάνθη Λασκαρίδου.
Μεσήλιξ, κοντουλή και ευτραφής, σοβαρή και πολύ αυστηρή!
Ανέλαβε την Α΄, τη Β΄ και τη Γ΄ τάξη. Τις άλλες τρεις μεγαλύτερες τάξεις τις είχε ο δάσκαλος Γεώργιος Εκατομάτης,
από το Νεοχώρι της Χίου.
Η “κυρία Μαριάνθη” ήλθε στο σχολείο του Βασιλειωνοίκου για λίγο, έμεινε όμως σ΄αυτό 10 ολόκληρα χρόνια!..
Έμενε (με ενοίκιο) σε ένα σπίτι κοντά στο Σχολείο, στον κεντρικό δρόμο του χωριού, περίπου σε 100 μέτρα απόσταση
από το Σχολείο. Το σπίτι ήταν του Νικολή Ζάνναρου του Στεφάνου, ο οποίος ήταν νυμφευμένος με την Μαριγώ Καρασούλη,
αδελφή του πάππου μου, του Γιάννη Καρασούλη. Ενοίκιαζε ένα μεγάλο δωμάτιο (το σαλόνι του σπιτιού) και είχαν κοινόχρηστη
την κουζίνα και το μπάνιο. Όλα τα δωμάτια βρίσκονταν στον α΄ όροφο. Το σπίτι ήταν (και είναι μέχρι σήμερα) διόρωφο.
Το ισόγειο λειτουργούσε ο ιδιοκτήτης σαν οπωροπαντοπωλείο.
Κάθε απόγευμα η δασκάλα καθότανε στο μικρό ξύλινο μπαλκονάκι του σπιτιού, που ήταν κατάδρομα. Μέχρι πέρσι υπήρχε ακόμα…
Τα παιδιά του Σχολείου την εσέβοντο αλλά και τη φοβούνταν. Ήταν καλή σαν δασκάλα, είχε δε επιβάλει με τον τρόπο της τάξη
και πειθαρχία, ακόμα και τις ώρες που δεν είχαν μάθημα.
Νερό τότε στα σπίτια δεν υπήρχε, γι’ αυτό και έστελνε τα παιδιά και της έφερναν μέσα σε μεγάλους τενεκέδες και στη στάμνα
από πηγάδια, που έπαιρνε όλο το χωριό. Για πόσιμο από 2 πηγάδια που βρίσκονταν 200 περίπου μέτρα από το σπίτι της και για
μαγείρεμα οσπρίων από ένα άλλο που βρισκότανε 500 περίπου μέτρα μακριά.
Για τις δουλειές του σπίτιου πλήρωνε μια γυναίκα από το χωριό.
Για θέρμανση το χειμώνα είχε (όπως όλοι) το μαγκάλι. Καύσιμη ύλη ήταν η “πυρήνα” από τα αλεσμένα κουκούτσια των εληών
ή των τσίκουδων ή τα τσόφλια των αμυγδάλων. Μετά το άλεσμα των ελιών και των τσίκουδων ή το καθάρισμα των αμυγδάλων,
όλα αυτά που είχαν απομείνει μετά την έκθλιψη (ξεχωριστά το κάθε είδος) τα καρβουνοποιούσαν για να μπορούν να τα ανάψουν
ξανά τις κρύες μέρες και νύχτες του χειμώνα. Από τη τσικουδιά (συγγενές δέντρο με τη φυστικιά, αλλά πάρα πολύ μεγάλο)
βγάζανε στο ελαιοτριβείο, το τσικουδόλαδο, που ήταν λάδι βρώσιμο και μυρωδάτο.
Κατά την παραμονή της στο Βασιλειώνοικο, ένα παιδί της πέθανε (ή σκοτώθηκε), εκείνη όμως χωρίς καθυστέρηση και αμέσως
μετά την κηδεία του, επανήλθε στο Σχολείο για να διδάξει! Στους έκπληκτους μαθητές, που περίμεναν λόγω του συμβάντος
να καθυστερήσει λίγες μέρες (για να γλυτώσουν και τα μαθήματα…) στην απορία τους για τη γρήγορη επάνοδο απαντούσε:
“Άλλο το ένα και άλλο το άλλο”! Όμως, κουβεντιάζοντας με τους μαθητές της όταν υπήρχε κάποια αναφορά για το χαμένο
της παιδί, δεν μπορούσε να κρατηθεί και πλημμύριζε στα δάκρυα (πόσο θα θρηνούσε και η καρδιά της…).
Κατά τη διάρκεια του πολέμου και της κατοχής, έδινε σε παιδιά που είχαν στα σπίτια τους χειροκίνητη μηχανή αλέσματος,
να της αλέσουν σιτάρι (χοντρό άλεσμα).
Το 1942 η “κυρία Μαριάνθη” έφυγε από το Βασιλειώνοικο, ίσως σαν συνταξιούχος, όμως οι μαθητές και οι μαθήτριές της
τη θυμούνται μέχρι σήμερα και μου μίλησαν με τα καλύτερα λόγια γι’ αυτήν…
Οι χρονολογίες ίσως έχουν κάποια μικρή απόκλιση, οι μαρτυρίες όμως συγκλίνουν σ’ αυτές που αναφέρω.
Υ.Γ. Η έρευνα αυτή έγινε μετά από επιστολή του Παύλου Γεωργίου Λασκαρίδη, εγγονού της Μαριάνθης Λασκαρίδου,
στην ιστοσελίδα μας με την οποία ζητούσε πληροφορίες για το διάστημα που η γιαγιά του ήταν Δασκάλα στο Χωριό μας.
Οκτώβρης 2014
Παντελής Π. Δανιήλ
|
